Z końcem 2022 roku przyszedł czas na podsumowanie działań i posiedzeń, jakie dobyły się w ramach Lubuskiego Forum Innowacji. Forum stanowi platformę dialogu oraz społeczny impuls do aktywności w obszarze innowacji dla całego regionu. Przypomniano najważniejsze zagadnienia, tendencje, wskaźniki oraz wskazano plany na rok 2023. Marszałek przedstawiła politykę zarządu województwa w obszarze innowacji.
Jesteśmy w dobrym czasie i mamy dobre informacje
W czwartek 15 grudnia 2022 r., podczas spotkania w ramach Lubuskiego Forum Innowacji, marszałek Elżbieta Anna Polak przekazała dobrą informację nie tylko dla przedsiębiorców, ale wszystkich mieszkańców lubuskiego. Komisja Europejska zatwierdziła program Fundusze Europejskie dla Lubuskiego 2021-2027. – Jest to największa kwota w historii regionu – 915 mln euro. Nie było łatwo, ale jesteśmy skuteczni i udało nam się wynegocjować o 55 mln euro więcej dla województwa, to ponad 200 mln zł. To dużo znaczy dla lubuskiej gospodarki. Większość priorytetów jest skierowanych bądź bezpośrednio na wsparcie mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, bądź poprzez innych beneficjentów, ale to wy będziecie realizować te projekty – mówiła marszałek Elżbieta Anna Polak.
Sposób, w jaki podzielono alokację wewnątrz programu:
- Fundusze Europejskie dla lubuskiej gospodarki – prawiem 100 mln
- Fundusze Europejskie na zielony rozwój (innowacyjny rozwój, zielona gospodarka, cyfryzacja) – ponad 184 mln
- rozwój mobilności miejskiej – 65 mln
- dostępność komunikacyjna – 111 mln
- zwiększenie dostępności regionalnej infrastruktury społecznej – 73 mln zł
- EFS plus – 240 mln zł
- Fundusze Europejskie na rozwój lokalny – ponad 13 mln zł
- Fundusze Europejskie dla lokalnego Lubuskiego, region bliżej obywatela – 93 mln
– Zdecentrelizowane będzie 40 proc. na tzw. ZITy. Po 184 euro na mieszkańca na wszystkie ZITy i wszystkie partnerstwa. W tej perspektywie tych partnerstw udało się zawiązać dużo więcej. Wciąż jesteśmy otwarci na nowe partnerstwa. Nowa perspektywa to innowacyjny rozwój. To także zielona gospodarka, cyfryzacja, region silny społecznie, czyli będą pieniądze na zdrowie, kulturę i sport. To także region bliżej obywatela, czyli projekty dla NGO-sów. Chcielibyśmy, aby powstało więcej domów seniora, dziennych domów pobytu, poradni psychologicznych. Musimy sprostać wyzwaniom starzejącego się społeczeństwa. Porażką tego roku jest demografia. Jest już nas mniej niż milion w regionie. W ciągu dekady ubyło w Lubuskiem 32 tys. osób. Musimy zatrzymać młodych, musimy stworzyć im atrakcyjną ofertę. Widzimy duży odpływ młodych ludzi, a chcemy ich zatrzymać w regionie – dodała marszałek Elżbieta Anna Polak.
Posiedzenia i tematy w 2022 r.
W trakcie Forum dr Jerzy Tutaj z Politechniki Wrocławskiej omówił sprawozdanie z działalności Lubuskiego Forum Innowacji oraz zespołu ds. Innowacji w 2022 r. Przedstawił także plan pracy na przyszły rok.
Rok 2021 był początkiem prac nad Programem Rozwoju Innowacji Województwa Lubuskiego do roku 2030. To warsztaty, spotkania, webinary, które dały początek lubuskim partnerstwom w obszarze innowacji. Program zakłada, że region lubuski będzie tworzyć szanse na sukces w innowacyjności. Celem jest zrównoważony rozwój województwa dzięki działalności badawczo-rozwojowej i innowacyjnej w oparciu o konkurencyjne międzynarodowo ekosystemy Lubuskich Inteligentnych Specjalizacji, wprowadzające nowe w skali rynku produkty i usługi, w tym publiczne.
Obszary strategicznej interwencji:
- Nasilenie działalności badawczo-rozwojowej w sektorze przedsiębiorstw i nauki prowadzącej do przełomowych innowacji;
- Ułatwienie rozpoczynania i prowadzenia działalności innowacyjnej, początkowo o charakterze ulepszeń, w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw;
- Promocja regionu jako miejsca dla prowadzenia działalności B+R+I względem interesariuszy wewnętrznych i zewnętrznych;
- Wzrost prestiżu lubuskich uczelni jako ośrodków dydaktycznych i badawczych;
- Rozwój potencjału podmiotów lubuskiego systemu innowacyjnego w zakresie wsparcia działalności B+R+I i jego pozyskiwania.
Intensywnie pracowały zespoły robocze
– Lubuskie Forum Innowacji pracowało w trzech zespołach: Zielona Gospodarka, Zdrowie i Jakość Życia oraz Innowacyjny Przemysł. W rozmowach uczestniczyli przedsiębiorcy, organizacje zrzeszające przedsiębiorców, w tym klastry, stowarzyszenia, izby, a także organizacje pozarządowe, samorządy, administracje publiczną, uczelnie, jednostki naukowe, pracowników naukowych, wynalazców, kreatorów rzeczywistości – mówił dr Jerzy Tutaj.
W 2022 r. odbyło się 7 posiedzeń Forum i 8 spotkań zespołów roboczych, których nazwy odpowiadają aktualnym regionalnym inteligentnym specjalizacjom. Podczas tych spotkań omawiano działalność lubuskich uczelni wyższych w zakresie B+R+I, a także przedstawiono projekty realizowane w obszarze B+R+I w regionie z udziałem pracowników naukowo-dydaktycznych z UZ. Podkreślano zalety regionu lubuskiego, jako dobrego miejsca na innowacje. Przedstawiono również projekty realizowane w obszarze B+R+I oraz przyszłą możliwość współpracy w regionie lubuskim z Laboratorium Środowiskowych AJP oraz Laboratorium Technologicznym AJP.
W kwietniu 2022 r. podczas posiedzenia Lubuskiego Forum Innowacji marszałek Elżbieta Anna Polak wykazała, że lubuskie innowacje są w centrum polityki regionalnej. Wówczas przedstawiono projekty innowacyjne realizowane i planowane przez: Gorzowski Ośrodek Technologiczny, Park Technologiczny Interior w Nowej Soli oraz Klaster kosmiczny. W czerwcu w Gorzowie Wlkp. zaprezentowano Gorzowski Ośrodek Technologiczny – jako perłę lubuskich innowacji. Omówiono innowacje przełomowe w innowacyjnej gospodarce Polski i Europy. Zaprezentowano przykłady projektów B+R w innowacyjnej gospodarce, a także potencjalne finansowanie projektów B+R w obszarze innowacyjnej gospodarki.
Ponad tysiąc osób skorzystało z warsztatów i spotkań dotyczących innowacji
W 2021 r. w urzędzie został utworzony Zespół ds. innowacji, składa się z przedstawicieli departamentów urzędu, które w największym stopniu wpływają na tworzenie i rozwój projektów B+R+I. W tym roku prace związane były z aktualizacją nowego zestawu wskaźników, które w największym stopniu opisują rzeczywistość w obszarze innowacji w regionie. Rok temu, w grudniu marszałek powołała do życia Radę Ekspercką ds. innowacji. Rada zajmowała się głównie wzmożoną współpracą pomiędzy biznesem a jednostkami naukowymi, pracownikami naukowymi.
W 2022 roku przeprowadzono kilkanaście warsztatów, spotkań i webinarów, skierowanych do przedsiębiorców, klastrów oraz po raz pierwszy w historii regionu lubuskiego do samorządów i organizacji pozarządowych w zakresie: komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej, istoty, rodzajów, znaczenia, pomiaru i opracowywania projektów innowacyjnych, zwłaszcza innowacji społecznych, projektów badawczo – rozwojowych, finansowania projektów innowacyjnych i projektów B+R.
We wszystkich aktywnościach z zakresu innowacji wzięło udział ponad 730 podmiotów i ponad 1200 osób. Na spotkaniach podjęto prace nad przygotowaniem konkretnych projektów i rozwiązań B+R+I, które zwiększą w następnych latach potencjał gospodarczy województwa. Intensywność działań oraz jakościowe rozwiązania bezpośrednio i pośrednio wpływają na pozycje województwa lubuskiego na innowacyjnej mapie regionów UE i Polski – wskaźniki.
Jak podkreślał dr Jerzy Tutaj do plusów należy duże zaangażowanie jednostek naukowych w regionie lubuskim, przedsiębiorstw, klastrów oraz organizacji pozarządowych.
Plany na 2023 r. – to będzie pracowity rok
– W planach na 2023 r. jest organizacja cyklicznej, międzynarodowej konferencji na temat innowacji w regionach europejskich oraz utworzenie funduszu Innowacji dla wszystkich innowatorów w regionie lubuskim. Będą trwały prace nad aktualizacją Programu Rozwoju Innowacji oraz monitorowanie procesów innowacyjnych w naszym regionie – mówił dr Jerzy Tutaj.
Planowane są równoległe przedsięwzięcie w Zielonej Górze i Gorzowie Wielkopolskim (maj 2023 r.), podczas, którego zostaną zaprezentowane projekty innowacyjne, innowatorzy, doświadczenia we wzmacnianiu innowacji w organizacji, a także odbędą się seminaria, debaty, wywiady i uliczne happeningi, promujące rozwój innowacji.
W zamierzeniach na kolejny rok znalazły się także: sieciowanie i partnerstwa wśród firm, organizacji pozarządowych, jednostek nauki i samorządów, inicjowanie i rozwój klastrów, rozwój innowacji społecznych, webinaria, spotkania, konsultacje – dyżury, promocja.
Wskaźniki w obszarze innowacji
W 2020 r. w działalność badawczo-rozwojową w województwie lubuskim zaangażowanych było 88 przedsiębiorstw (co stanowiło 1,4% ogółu jednostek prowadzących działalność B+R w kraju).
W skali roku liczba podmiotów aktywnych badawczo wzrosła o 4,8% (przy średnim wzroście liczby tych podmiotów w kraju o 8,8%). Z ogółu podmiotów aktywnych badawczo 12,5% stanowiły podmioty wyspecjalizowane badawczo (wobec 13,9% średnio w kraju).
W 2020 r. udział przedsiębiorstw przemysłowych, które finansowały działalność innowacyjną zwiększył się do z 12,3% do 13,6%, natomiast wśród przedsiębiorstw usługowych notowano spadek odsetka takich jednostek z 2,8% do 2,3%.
W 2020 r. udział przychodów ze sprzedaży produktów nowych lub ulepszonych, wprowadzonych na rynek w latach 2018-2020 w przychodach ogółem wyniósł w przedsiębiorstwach przemysłowych 15,1%. Największy udział tych przychodów odnotowano w podmiotach o liczbie pracujących 250 osób i więcej (odpowiednio 21,6%).
Największy odsetek przedsiębiorstw wprowadzających innowacje notuje się w grupie jednostek dużych, o liczbie pracujących 250 osób i więcej. Zarówno w przemyśle, jak i w usługach przedsiębiorstwa w tej klasie wielkości najczęściej wprowadzały innowacje procesów biznesowych (odpowiednio 50,0% i 43,8%). Innowacje produktowe wprowadziło 38,5% przedsiębiorstw przemysłowych o liczbie pracujących 250 osób i więcej oraz 18,8% przedsiębiorstw usługowych w tej klasie wielkości.
Zastępca Dyrektora Departamentu Rozwoju i Innowacji Łukasz Pabierowski mówił o projekcie pn. „Wsparcie systemu lubuskich innowacji”. Celem jest udzielenie wsparcia finansowego w formule projektu grantowego w postaci bonów na innowacje dla prowadzących działalność gospodarczą na terenie województwa. Wsparcie obejmie zaawansowane usługi wsparcia dla MŚP i grup MŚP, w tym: analizy marketingowe, analizy finansowo–ekonomiczne, opracowanie i wdrożenie strategii rozwoju przedsiębiorstwa w oparciu o nowe technologie lub innowacyjne rozwiązania, doradztwo w zakresie usprawnienia zarządzania w tym m.in. optymalizacja procesów logistycznych. Planowany termin naboru wniosków: 30 grudnia 2022 r – 31 stycznia 2023 r.
Potencjalne finansowanie projektów B+R w obszarze innowacyjnej gospodarki przedstawił Marek Kamiński, dyrektor Departamentu Programów Regionalnych.
Organizatorem Forum był Departament Rozwoju i Innowacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego.